Mast strijken

Toen we de boot 3 jaar geleden kochten vonden we in het vooronder een setje nogal forse blokken met drie schijven en een dik touw. Gezien het feit dat de boot ook een strijkwant heeft namen we aan dat het de talie was voor een eventuele masstrijkinstallatie. Er zat geen bok bij (en de tip van de verkoper die zei dat het ook met de spiboom kon nam ik niet echt serieus), dus de overweging om zelf de mast te gaan strijken werd even geparkeerd.
Toch is er na drie jaar een behoorlijke aantal redenen onstaan om de mast wel eens omlaag te halen:

• het ontbreken van de dirk is al sinds we de boot hebben een doorlopende irritatie
• het ankerlicht is defect
• de mast resoneert en de loshangende electriciteitsdraden zorgen dan binnen voor een oorverdovend gerammel
• de elektriciteitsdraden zijn oud en is slechte staat
• een van de deklichten in de zalingen is kapot
• ik weet niet hoe hoog de mast precies is: iets meer of minder dan 12 meter, en in de praktijk is dat een heel irritante grens van onwetendheid
• we voelen er allebei niks voor om de mast in gehesen te worden 🙂

Tot slot, en niet het meest onbelangrijke: we hebben de mast nog nooit nauwkeurig gecontroleerd. Ik weet eigenlijk wel dat het goed zit, maar dat wil ik graag eens bevestigd zien. De vraag was alleen: hoe krijgen we de mast (gecontroleerd) omlaag?

Spinnaker boom

Proefdraaien

En dus kwam het idee om een bok te laten maken. Na een korte Google zoekactie werd duidelijk dat het gebruiken van een spiboom helemaal niet raar is en een bok dus helemaal niet nodig. In de half jaar durende broedperiode liep ik wel tegen een paar zaken op. De belangrijkste: kan mijn spiboom die krachten wel aan. Het ding is niet nieuw, maar wel telescopisch zodat hij ingeschoven eigenlijk dubbelwandig is en precies de J-maat.
Mijn natuurkunde en krachtenleer lieten het een beetje afweten, maar via ineternet en wat sparren met andere pseudo techneuten kwam ik tot de conclusie dat mijn 10 meter lange mast vermoedelijk ergens tussen de 60 en 80 kilo weegt en dat de kracht in de 3 meter lange spiboom ergens tussen 150 en 250 kg (oeps 1500 – 2500 Newton) zal zijn. Daar kan hij vast wel tegen. En er zijn natuurlijk wel twee spanbanden van de top naar het strijkwant nodig om de spiboom stabiel te houden.

Proefdraaien

De ‘Gamma’ oplossing

De mast heeft een schuivend oog voor de spiboom dat op een plaat van onder tot boven langs de mast verschoven kan worden. De borging is wat dubieus met een soort vleugelmoer die de plaat vast klemt maar niet echt vastzet. Niet ideaal, maar zolang de spiboom er maar loodrecht op staat moet het goedgaan. De spiboom zelf heeft twee verschillende uiteinden en slecht 1 daarvan blijft stabiel op het oog van de mast zitten als hij op druk wordt belast. Aan de andere kant is helaas erg weinig mogelijk om èn de voorstag èn de strijktalie èn de noodzakelijke spanbanden stabiel vast te maken. Het kostte tijd maar uiteindelijk was de oplossingen een schoonheid van eenvoud (en lage prijs: de maststrijkinstallatie heeft me 8,95 Euro gekost bovenop wat al aanwezig was.): een stukje draadeind en twee oog-moeren van de Gamma. Samen met een stuk oude schoot kan ik nu alles vastmaken en blijft de spiboom perfect stabiel.
Het touw bij de blokken blijkt veel te kort om de mast te strijken. Het blijft een boot met verrassingen. Een net aangeschafte val van 25 meter is wel langgenoeg en voldoet ook prima.

En toen echt
Het was spannend! Maar alles werkte zoals gehoopt. Ik heb het oog op de mast nog geborgd met een extra touwtje naar de onderkant van de mast, vergat bijna de spanbanden en een van de plastik beschermers is dubbelgeknikt, maar verder verliep het gesmeerd en bleef alles heel.

En tot slot
Bleek dat ik niet echt had nagedacht over het losmaken van de mast. Omdat het zwaartepunt van de mast achter de boot leek te zitten, hebben we de boot omgedraaid zodat de masttop vanaf de steiger ondersteund kon worden. De bout ging erg moeilijk uit het gat (was blijkbaar al een tijdje niet gebeurd :-)) en toen dat eindelijk was gelukt bleek het zwaartepunt net binnen de boot te liggen. Das mooi om te weten als ik het ooit alleen moet doen.
Zo op het eerste gezicht ziet de mast en de verstaging er nog prima uit. Ook kan ik vrij makkelijk van boven en onder in de mast komen dus kan ik van de winter eens mooi na gaan denken hoe ik de bedrading ga vernieuwen en voorkomen dat ze weer gaat rammelen in de mast.

Related Images: